زنگ خطر ورشکستگی بیمارستان های خصوصی - بازیکده

به گزارش خبرنگاران، هرچند مقابله با کرونا بر دامنه بحران اقتصادی بیمارستان های خصوصی اضافه نمود، اما به گفته اغلب کارشناسان خیلی پیش از این طرح تحول سلامت، عدم پایبندی بیمه ها به تعهدات شان، تحریم ها، افزایش نرخ دلار و ناهمخوان بودن تعرفه بیمارستان های بخش خصوصی با نرخ تورم، زمینه آن را فراهم کرده بود.

چنانچه ایرج خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران در سال 97 ضمن انتقاد از عملکرد بیمه ها خبر از ورشکستگی بیمارستان ها داده و گفته بود این ورشکستگی شامل بخش دولتی و بیمارستان های درجه 3 و 4 بخش خصوصی نیز می شود.

ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت نیز در این باره اظهار کرده بود: متاسفانه در جهت اجرای طرح تحول سلامت، شاهد کم کاری بیمه ها بودیم و همین مسئله باعث شده، بیمارستان ها دچار مشکل شوند. زیرا وقتی بیمارستان نتواند بدهی خود به شرکت های تجهیزات پزشکی و دارویی به موقع پرداخت کند، قطعا با مشکل در ارائه خدمات روبرو خواهد بود که این مسئله ناشی از عدم پرداخت به موقع مطالبات بیمارستان ها از سوی بیمه هاست.

بیمارستان ها همچنان درگیر کلاف مسائل اقتصادی خود بودند که سال 98 با شیوع کرونا ویروس سرانجام پذیرفت و باری سنگین بر دوش شانه های ناتوان اقتصاد درمان کشور گذاشت.

حسین کرمانپور مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی در این باره 19 فروردین ماه به ایرنا گفته بود: اغلب بیمارستان های خصوصی با بحران اقتصادی جدی روبرو شده اند، کاهش مراجعات مردم به علت ترس از کرونا و به تعویق انداختن مراجعات غیر ضروری از یک طرف و دستورالعمل به تعویق انداختن خدمات پزشکی الکتیو (غیر ضروری) از طرف دیگر و البته افزایش بار هزینه های بهداشتی در بحران کرونا، این بیمارستان ها را به مرز ورشکستگی کشانده است. به گفته او، بیمارستان هایی که در این شرایط بیمار پذیرش می نمایند ناگزیر از پرداخت هزینه سنگین گندزدایی و ضدعفونی کردن بخش های بیمارستانی هستند. ضد عفونی هر روزه همه قسمت های بیمارستان با محلول های ضدعفونی نماینده در مقابل چشم بیماران و تهیه مواد ضدعفونی نماینده برای استفاده مردم در سالن ها در شرایطی که این محلول ها گران و کمیاب هستند بار اقتصادی اضافه ای بر دوش این بیمارستان ها است که پیش از این نیز درگیر تنگنای اقتصادی بودند.

از این منظر، تهیه اقلام بهداشتی دیگر از جمله ماسک و لباس های حفاظتی نیز از دیگر هزینه های بار شده بر دوش نحیف اقتصاد ضعیف بیمارستان های خصوصی است.

شمیمی رئیس هیات مدیره انجمن بیمارستان های خصوصی نیز از افزایش مداوم هزینه اقلام روزمره به عنوان یکی از معضلات این مراکز درمانی یاد کرده و گفته است تا اوایل اردیبهشت ماه، حتی وسایل ایمنی مثل ماسک، دستکش و مواد ضدعفونی هم به بیمارستان های خصوصی نمی دادند و می گفتند این وسایل برای بیمارستان های دولتی است. ما هم مجبور بودیم یک ماسک 250 تومانی را 3500 تومان، گاهی 5 هزار یا حتی یک ماسک 3 هزار تومانی را 17 هزار یا 35 هزار تومان بخریم.

وی گفته است وقتی بیماری در تخت آی سی یو بستری می شود، هزینه وسایل حفاظتی هر پرستار 200 هزار تومان می شود و در هر شیفت باید این وسایل عوض شود، بنابراین در یک روز بستری و سه شیفت کاری فقط 600 هزار تومان هزینه لباس پرستار می شود و تعرفه خدمات به بیمار در آی سی یو با خدمات پزشک، پرستار و هتلینگ حدود دو میلیون تومان است.

افزون بر این، شیوع کرونا موجب شد تا میزان مراجعه به بیمارستان ها برای انجام عمل های جراحی کاهش یابد تا این بیمارستان ها از اسفندماه با بحران تخت های خالی روبرو شوند. چنانچه کوروش شمیمی رئیس هیئت مدیره انجمن بیمارستان های خصوصی کشور در این باره گفته است: اکنون حدود 70 درصد تخت های بیمارستان های خصوصی خالی است. همچنین به گفته محسن حافظی، سرپرستار اتاق عمل بیمارستان دنای شیراز و عضو هیأت مدیره نظام پرستاری این شهر در کل بیمارستان تنها پنج بیمار بستری اند، مطب ها تعطیل است و پزشکان جراحی ندارند؛ در حالی که هزینه های بیمارستان با انجام جراحی تأمین می شود. حتی به گفته شمیمی برخی بیمارستان های خصوصی تعدادی از بخش های بیمارستانی را تعطیل کردند، اما این مساله هزینه ها را جبران نمی کند.

به نظر می رسد با توجه به زمینه های اقتصادی از پیش فراهم شده، کرونا همچون یک کاتالیزورعمل کرده و با شدت بخشیدن به بحران اقتصادی بیمارستان ها ورشکستگی بیمارستان های خصوصی را در پی داشته است. شمیمی نیز با تأیید این امر که کرونا عامل زمین گیری بیمارستان های خصوصی نیست، کُرونا را تنها تیر خلاصی دانست که بر پیکر برنامه ریزی و مدیریت نشده بیمارستان های خصوصی آن هم به خاطر ندیدن همه جوانب کار زده است.

اما دامنه این بحران اقتصادی دامان پرستاران و نیرو های کادر درمان را نیز فرا گرفت. چنانچه از اواخر اسفندماه تا به امروز شاهد تعدیل تعداد زیادی از پرستاران فعال در بیمارستان های خصوصی بودیم. همین نیز موجب اعتراض فعالان صنفی پرستاری و حتی رئیس کل سازمان نظام پرستاری شد و کار را به نامه نوشتن محمد میرزابیگی رئیس کل سازمان نظام پرستاری به سعید نمکی وزیر بهداشت و درمان کشاند.

میرزا بیگی در این نامه نوشت: چنین اتفاقی آن هم در بیمارستان هایی که سال هاست از محل تلاش و تلاش پرستاران عزیز و به مدد تعرفه های سنگین و چند برابری خدمات و مراقبت های سلامت میلیارد ها تومان سود و درآمد، عاید سهامداران محترم و مسئولین اینگونه بیمارستان ها کرده است، جای شگفتی است. این بیمارستان ها حتی اگر نیاز باشد نه چند ماه بلکه سال ها، پرسنل خود را حمایت همه جانبه و به ویژه حفاظت اقتصادی نمایند، اما اکنون نه تنها این اقدام را نمی نمایند بلکه در کمال تعجب و ناباوری هنوز دو ماه از موضوع کرونا نگذشته بطور گسترده ای شروع به اخراج، تعدیل و خانه نشین کردن پرستارانی کرده اند که بهترین سال های عمر خود را در خدمت این بیمارستان ها بوده اند.

حافظی، سرپرستار اتاق عمل بیمارستان دنای شیراز که یکی از نیرو های تعدیل شده این بیمارستان است نیز در این باره گفته است در این بیمارستان با افرادی که در دو بیمارستان فعالیت می کردند یا بازنشسته شده بودند، قطع همکاری شد و آن هایی هم که ماندند، تنها حقوق پایه دریافت می نمایند. با توجه به اینکه تفاوت زیادی بین حقوق پایه و بیمه بیکاری نیست، پرستاران باقی مانده ترجیح به ماندن در بیمارستان کردند.

با این حال شمیمی با اشاره به شرایط سخت موجود می گوید بیمارستان های خصوصی دنبال تعدیل نیرو نیستند بلکه تلاش مینمایند بتوانند حداقل حقوق را به پرسنل خود بدهند تا این بحران رد شود، اما نمی شود و اگر ادامه پیدا کند، بیمارستانی که 400 تا هزار پرسنل دارد تعطیل می شود و پرسنل در این شرایط سخت اقتصادی دچار مشکل می شوند.

اما به گفته حافظی و سایر همکارانش، مشکل اقتصادی بیمارستان ها سبب شده مدیران از شرایط استفاده نمایند و نیرو هایی را که از آن ها راضی نبودند یا قبلا نسبت به شرایط اعتراضاتی داشتند، در فهرست تعدیلی ها قرار دهند. محسن حاتمی دیگر عضو هیأت مدیره نظام پرستاری شیراز در این باره می گوید پرستار یکی از بیمارستان های نیمه خصوصی شیراز که نسبت به ملزومات بهداشتی در برابر کرونا اعتراض کرده بود نخستین نفری بوده که اسمش را در فهرست تسویه حساب قرار دادند. او از گزارش مکتوب چنین اتفاقاتی به دانشگاه علوم پزشکی شیراز خبر داده است. به گفته او، برخی از پرستاران با آن ها تماس می گیرند و گریه می نمایند. چون پول اجاره خانه شان را هم ندارند و از اسفند ماه با آن ها تسویه کردند.

این در حالی است که حمیدرضا عزیزی، دبیر شورای عالی نظام پرستاری کشور و معاون توسعه در مصاحبه با شهروند، وعده داده بود حتما موضوع تعدیل پرستاران را از وزارت بهداشت، وزارت کار و قوه قضائیه پیگیری کند. او در این باره گفته بود از شرایط اقتصادی بیمارستان ها و مسائلی که برای پرستاران ایجادشده، باخبر است و در جلسه ای که با سازمان برنامه و بودجه داشته اند، این دغدغه ها را مطرح کرده است.

به گفته عزیزی، اتاق عمل ها و بخش های درآمدزای بیمارستان های خصوصی از کار افتاده اند و به نظر می رسد پس از کرونا حداقل تا چند ماه هم مردم اعتماد لازم را برای مراجعه به بیمارستان ها و شروع درمان نداشته باشند. از آن طرف هم برای همکاران مان مسائل معیشتی ایجاد شده است و بیمارستان ها نمی توانند به آن ها کارانه بدهند.

عزیزی همچنین اظهار کرده بود بیمارستان های خصوصی که در شرایط عادی درآمد های بالایی دارند و سود فراوانی کسب می نمایند نباید در این شرایط، بودجه را قطره چکانی نمایند. او همچنین اضافه نموده بود: این موضوع برای سازمان نظام پرستاری به هیچ وجه قابل قبول نیست.

در این میان، آنچه مشخص است سرنوشت نامعلوم حدود 8 هزار پرستار در بخش خصوصی و 30 هزار پرستاری را که بر مبنای آمار های دولتی به واسطه شرکت های پیمانکاری تأمین نیروی انسانی در بیمارستان ها و کلینیک های دولتی و خصوصی در تهران کار می نمایند. به گفته شمیمی نیز حدود 100 هزار نفر در بیمارستان های خصوصی کشور کار می نمایند و اگر به این افراد رسیدگی نشود و بیمارستان های خصوصی نتوانند حداقل حقوق را به این افراد بدهند، این بیمارستان ها ورشکسته می شوند. او همچنین تأکید کرده است که هیچ ارگانی وجود ندارد که به حل بحران بیمارستان های خصوصی کمک کند، زیرا کسی به فکر مسائل بخش خصوصی نیست و اگر این شرایط ادامه یابد دیگر قابل حل نخواهد بود.

حتی با این که وزارت بهداشت و درمان به عنوان متولی حوزه بهداشت و درمان کشور از این شرایط باخبر است، اما تا به امروز اقدام چندانی نکرده است. در صورتی که برخی روسای بیمارستان های خصوصی که پیش از بحران کرونا نیز ادامه خدمت رسانی در این شرایط نامساعد اقتصادی کشور را ناممکن و حتی اعلام ورشکستگی و گاه تعطیلی کرده بودند، بر این نظر هستند اگر دولت و وزارت بهداشت به صورت فوری و ویژه و با برنامه و راهکاری عملیاتی و اساسی وارد میدان نشوند به زودی شاهد تعطیلی طیف گسترده ای از بیمارستان های خصوصی در سطح کشور خواهیم بود. آنچه موجب ضرر به مردم و فشار بیشتر بر بخش دولتی خواهد شد.