ژلاتین چیست و چه کاربردی دارد ؟ ، هر آنچه باید بدانید - بازیکده

جدول محتوا

• ژلاتین چیست ؟
• انواع ژلاتین چیست ؟
• ژلاتین از چه چیزی ساخته می گردد؟
  • ویژگی های کلیدی ژلاتین چیست؟
• موارد استفاده و فواید ژلاتین چیست ؟
  • 1. یاری به حفظ بافت های سالم بدن
  • 2. مراقبت از پوست
  • 3. یاری به هضم غذا
  • 4. مدیریت قند خون
  • 5. استحکام استخوان
  • 6. بهبود کیفیت خواب
  • 7. کاهش وزن
  • 8. سلامت مو
  • اقدامات احتیاطی و هشدارهای ویژه برای مصرف ژلاتین چیست ؟

ژلاتین چیست ؟

به بیان ساده، ژلاتین یک پروتئین طبیعی مشتق شده از کلاژن خام است که یک محصول جانبی و ایمن از صنعت گوشت به شمار می رود. این پروتئین مجذوب نماینده شامل 18 آمینو اسید است که بعضی از آن ها بخشی ضروری از یک رژیم غذایی سالم هستند.

فراوری ژلاتین تحت قوانین سختگیرانه ای در دنیا انجام می گردد بنابراین سلامت آن تضمین شده است چون تمام مواد خام مورد استفاده در فراوری ژلاتین تحت آزمایش و کنترل دقیق قرار می گیرند تا حداکثر کیفیت، ایمنی و قابلیت ردیابی را تضمین نمایند.

از آنجایی که ژلاتین از یک منبع طبیعی می آید، به عنوان یک ماده غذایی رایج و نه افزودنی در نظر گرفته می گردد، به عبارتی ژلاتین محصول غذایی غیر GMO یا همان بدون هیچ گونه تغییرات ژنتیکی به شمار می رود از طرف دیگر یک ماده غذایی بدون کلسترول و بدون هیچ حساسیت زایی هم است، به این معنی که با استانداردهای سلامت کاملا مطابقت دارد.

انواع ژلاتین چیست ؟

به طور کلی، ژلاتین فراوریی به دو شکل وجود دارد که ممکن است در فروشگاه مواد غذایی محلی خود متوجه آن شده باشید:

1. ژلاتین پودر شده
2. ژلاتین ورقه ای (یا برگه)

ژلاتین از چه چیزی ساخته می گردد؟

بعد از این که متوجه شدیم ژلاتین چیست نوبت آن است که ببینیم ژلاتین از چه ساخته می گردد. ژلاتین معمولا از پوست و استخوان گاو و خوک تهیه می گردد. اما فقط محدود به این دو حیوان نیست گاهی فراورینمایندگان ژلاتین را با پردازش استخوان، غضروف و پوست حیوانات دیگر هم فراوری می نمایند. از جمله حیوانات دیگری که از پوستشان برای فراوری ژلاتین استفاده می گردد می توان به ماهی اشاره نمود.

به طور کلی می توان گفت برای فراوری ژلاتین در فرآیند خاص کلاژن، پروتئین فیبری که ماهیچه ها، استخوان ها و پوست را به هم متصل می نماید، استخراج می نمایند و آن را به ژلاتین که ماده ای بی طعم، بی رنگ و ژله مانند است تبدیل می نمایند. بنابراین با فراوری ژلاتین بخش عمده بدن حیوانات مصرف می گردد و این مانع از هدر رفتن می گردد.

ژلاتین: ماده همه کاره

به علت ویژگی های منحصر به فرد ژله ای مانند و غلیظ نماینده بودن ژلاتین، معمولا از آن به عنوان یک عنصر اصلی در مواد غذایی از جمله پاستیل استفاده می گردد و بسیاری از افراد در سراسر دنیا از آن در آشپزی خانگی استفاده می نمایند. طرز تهیه پاستیل با پودر ژلاتین را می توانید در کتاب کاله مطالعه کنید.

اما علاوه بر این که ژلاتین یک ماده غذایی است، در صنعت داروسازی در فراوری کپسول های سخت و نرم برای تحویل ایمن مواد فعال دارویی هم استفاده می گردد. بنابراین احتمالا بدون این که متوجه شوید ژلاتین را روزانه به طور منظم مصرف می کنید.

از طرف دیگر ژلاتین به عنوان یکی از اجزای اصلی ژله است. بنابراین حالا که متوجه شدید ژلاتین چطور در زندگی روزمره شما خودش را جا داده، خوب است بدانید که ژلاتین چطور تهیه می گردد. به طور کلی می توان گفت هر زمان که گوشت را روی استخوان یا پوست بپزید، در اصل کلاژن را به ژلاتین تبدیل می کنید.

بنابراین سری بعد که یک مرغ کامل را کباب کردید، بعد از سرد شدن به سینی مرغ برشته نگاهی بیندازید، ممکن است متوجه شوید که با آب آن ژله تشکیل شده است. این همان ژلاتین است. آن را بچشید احتمالا طعمش به نظرتان دلپذیر بیاید و به همین دلیل است که از ژلاتین برای تقویت طعم در صنایع غذایی استفاده می نمایند.

ژلاتینی که به طور طبیعی می خورید همان ژلاتینی است که در محصولات غذایی استفاده می گردد. تنها تفاوت این است که ژلاتین فراوری انبوه فرآیند استخراج پیچیده و ایمن را طی نموده که به تصفیه و خالص سازی ژلاتین یاری می نماید تا بتواند یک ماده کاربردی باشد که فراورینمایندگان مواد غذایی، سرآشپزها و آشپزها از آن استفاده نمایند.

ویژگی های کلیدی ژلاتین چیست؟

ژلاتین به علت خواص و ویژگی های منحصر به فرد آن یک فرآورده ارزشمند است.

• ژلاتین در دمای بدن ذوب می گردد و حس فوق العاده ای به آن می دهد و همین قابلیت آن را برای شیرینی پزی، تهیه آدامس، آب نبات های جویدنی و بسیاری دیگر از محصولات لبنی، گوشت و دسر ایده آل می نماید.
• این ماده غذای که به وسیله طبیعت طراحی شده، با حساسیت کم، کاملا با بدن انسان سازگار است و بنابراین یک ماده یاریی و زیستی عالی برای کاربردهای دارویی و پزشکی است.
• ژلاتین یک پروتئین طبیعی است که بی خطر در نظر گرفته می گردد، به شماره E (یا همان شماره افزودنی ها) احتیاج ندارد و برای محصولات دارای برچسب تمیز عالی است.
• دارای برگشت پذیری حرارتی است به این معنی که می توان ژلاتین را تا حد یک مایع گرم کرد، به صورت ژل خنک کرد، سپس بدون آسیب دیدگی گرم نموده و دوباره خنک کرد.
• ژلاتین شفاف و بدون طعم است، بنابراین می توان از آن در ترکیبات مختلف در رنگ ها و طعم های مختلف استفاده کرد.

موارد استفاده و فواید ژلاتین چیست ؟

حالا که متوجه شدیم ژلاتین چیست بهتر است خواص و فواید ژلاتین را هم آنالیز کنیم چون ژلاتین فواید زیادی برای سلامتی دارد. در ادامه بخشی از این خواص و فواید را آنالیز می کنیم. اما قبل از این خوب است بدانید که از جمله موارد اصلی مصرف ژلاتین می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• استفاده در مارمالاد و مربا
• استفاده برای روکش قرص ها
• استفاده برای تهیه ژله و پاستیل
• استفاده در تهیه انواع دسر

1. یاری به حفظ بافت های سالم بدن

ژلاتین در خالص ترین شکل پودری خود، دارای محتوای پروتئین بالایی است و پروتئین یک درشت مغذی است، به این معنی که بدن برای عملکرد به مقادیر قابل توجهی از آن احتیاج دارد.

دستورالعمل های غذایی برای آمریکایی ها توصیه می نماید که بزرگسالان بسته به سن و جنس خود، روزانه 46 تا 56 گرم پروتئین مصرف نمایند. این بدان معناست که به طور میانه، پروتئین باید 10 تا 35 درصد از کالری دریافتی روزانه یک فرد را تشکیل دهد.

پروتئین ها منبع مورد اعتماد ضروری هستند چون به ساخت و نگهداری بافت های بدن، حمایت از عملکرد مناسب اندام های مختلف یاری می نمایند و در ضمن به عنوان آنزیم و هورمون کاربرد دارند.

یک مطالعه در سال 2017 نشان می دهد که یک مکمل حاوی ویتامین C و ژلاتین ممکن است به ترمیم بافت های بدن در ورزشکاران و جلوگیری از آسیب بافتی یاری کند.

2. مراقبت از پوست

درست است که ژلاتین یک ماده خوراکی است اما در لوازم بهداشتی و آرایشی هم از آن استفاده می گردد. کلاژن به حفظ خاصیت ارتجاعی پوست یاری می نماید. با افزایش سن، بدن کلاژن از دست می دهد. پوست شل می گردد و ممکن است چین و چروک و خطوطی روی پوست ایجاد گردد.

خوردن ژلاتین ممکن است به افزایش سطح کلاژن و حمایت از خاصیت ارتجاعی پوست یاری کند. یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که مصرف کلاژن به پوست یاری می نماید رطوبتش را حفظ کند و چین و چروک را کاهش دهد.

3. یاری به هضم غذا

ژلاتین حاوی اسید گلوتامیک است که بدن می تواند آن را به گلوتامین تبدیل کند. این ماده ممکن است یاری کند تا پوشش مخاطی سالمی در معده ایجاد گردد و در نتیجه هضم غذا راحت تر صورت بگیرد.

4. مدیریت قند خون

یک مطالعه در سال 2014 نشان داد که گلیسین، اسید آمینه موجود در ژلاتین، ممکن است به افراد مبتلا به دیابت نوع 2 یاری کند تا شرایط قند خون شان را مدیریت نمایند. با این حال، بعضی از غذاهای مبتنی بر ژلاتین، مانند آب نبات های صمغی، محتوای قند بالایی دارند و بنابراین برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مناسب نیستند.

5. استحکام استخوان

ژلاتین حاوی لیزین است که در سلامت عضلات و استخوان ها نقش دارد. لیزین به طور کل به جذب کلسیم در بدن یاری می نماید و در نتیجه به قوی نگه داشتن استخوان ها و جلوگیری از تحلیل استخوان ها یاری می نماید.

مطالعات مشاهده ای محدود، ارتباطی بین دریافت آمینو اسید و افزایش تراکم استخوان پیدا نموده اند. علاوه بر این، تحقیقات صورت گرفته در سال 2017 نشان داده است که وقتی موش های دارای کمبود منیزیم ژلاتین مصرف می نمایند، تاثیر مثبتی بر تراکم استخوان آن ها دارد.

با این حال، برای تایید اینکه آیا خوردن ژلاتین می تواند سلامت استخوان را در انسان بهبود بخشد، تحقیقات بیشتری ضروری است.

6. بهبود کیفیت خواب

ژلاتین حاوی سطوح بالایی از اسید آمینه گلیسین است. بعضی از مطالعات نشان می دهد که گلیسین ممکن است کیفیت خواب و سایر عملنمودهای عصبی را بهبود بخشد. با این حال، محققان به طور خاص مصرف ژلاتین را برای بهبود خواب توصیه ننموده اند.

7. کاهش وزن

مصرف محصولات مبتنی بر ژلاتین به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل ممکن است به کاهش وزن به علت پروتئین بالا و محتوای کم کالری ژلاتین یاری کند. پروتئین به افراد یاری می نماید تا احساس سیری کامل داشته باشند و احتمال پرخوری را کاهش دهند.

با این حال، بعضی از منابع ژلاتین مانند آب نبات های جویدنی دارای محتوای قند بالایی هستند بنابراین خوب است از منابع کم قند ژلاتین بهره ببرید، به خصوص اگر کاهش وزن یک هدف باشد.

8. سلامت مو

بر اساس تحقیقات قدیمی تر، مصرف ژلاتین ممکن است به سلامت مو هم یاری کند. یک مطالعه قدیمی تر بهبودهایی را در رشد مو در میان افراد مبتلا به آلوپسی آندروژنتیک که مکمل ژلاتین-سیستین مصرف می کردند، نشان داده است.

اقدامات احتیاطی و هشدارهای ویژه برای مصرف ژلاتین چیست ؟

همان طور که در این مقاله متوجه شدیم ژلاتین چیست خوب است این را هم بدانیم که به طور کلی ژلاتین ماده ای بی خطر است اما خوب است مقدار مصرف آن در حد متعادل نگه داشته گردد و زنان باردار و شیرده و بچه ها با دقت بیشتری مقدار دوز مصرفی شان را رعایت نمایند.

مقدار مصرف خوراکی ژلاتین: ژلاتین معمولا در غذاها و داروها مصرف می گردد و تقریبا بی خطر است. اما مصرف دوزهای بالای 15 گرم در روز ممکن است خطر عوارض جانبی از جمله گلودرد، لثه های متورم و زخم های دهان را افزایش دهد.

مقدار مصرف ژلاتین برای بچه ها: نوع خاصی از ژلاتین، به نام ژلاتین تانات، احتمالا زمانی که از راه خوراکی به عنوان دارو تا 5 روز مصرف گردد، بی خطر است. در بچه ها زیر 3 سال یا با وزن کمتر از 15 کیلوگرم، مصرف 250 میلی گرم ژلاتین تانات چهار تا 5 بار در روز بی خطر به نظر می رسد. در بچه ها بالای 3 سال یا با وزن بیش از 15 کیلوگرم، مصرف 500 میلی گرم ژلاتین تانات چهار بار در روز تا 5 روز بی خطر محسوب می گردد.

حالا که متوجه شدیم ژلاتین چیست خوب است جواب بعضی از سوالات رایج در خصوص ژلاتین را هم مرور کنیم. اما قبل از آن باز هم تاکید می کنیم که از ژلاتین معمولا برای تهیه غذاها، لوازم آرایشی و سایر محصولات استفاده می گردد. به عنوان دارو، از اشکال مختلف ژلاتین، از جمله ژلاتین ساخته شده از پوست الاغ و تانات ژلاتین استفاده می گردد. بنابراین خوب است با یک مشاور بهداشتی برای مقدار و دوز خاصی از ژلاتین برای بیماران خاص مشورت گردد.

ژلاتین گیاهی است یا وگان؟

ژلاتین گیاهی یا وگان نیست چون از بافت حیوانی فرآوری شده به دست می آید.

آیا ژلاتین فاقد گلوتن است؟

ژلاتین بدون گلوتن است. با این حال، بعضی از محصولات حاوی آن، مانند سوپ و دسر، ممکن است حاوی گلوتن باشند.

آیا ژلاتین پروتئین است؟

ژلاتین یک محصول با پروتئین بالا است. به عنوان مثال، 100 گرم پودر ژلاتین خشک حاوی بیش از 85 گرم پروتئین است.