کتاب هایی که زندگی مان را می سازند

به گزارش بازیکده، تهران (پانا) - اغلب کتاب های خودیاری وعده می دهند اگر کمی امید و اراده داشته باشیم و اندکی خوش بینی چاشنی کار کنیم، مسائل روزمره ما را حل خواهند کرد و ما را به همه آرزوهایمان می رسانند.

کتاب هایی که زندگی مان را می سازند

روزنامه جوان در ادامه نوشت: منتقدان صنعت خودکمک این حرف ها را داستان هایی پوچ و بدون اعتبار علمی می دانند که مشتی شارلاتان برای عوام فریبی سرهم بندی نموده اند. اما کتاب های خودکمک میلیون ها نفر از سراسر جهان را متقاعد نموده اند که حلال مشکلاتشان هستند و جالب اینکه خیلی ها هم اعتراف می نمایند زندگی هایشان زیر و رو شده است. آیا همه آن ها در اشتباه اند؟

بحث خودکمک (از جمله در روانشناسی عامه) به دسته ای از کتب (غیر از سمینارها و ویدئوها) اختصاص دارد که راهبردهایی عملی و اخلاقی برای تغییر رفتار و عادت های ذهنی ما ارائه می نمایند. این نوع کتاب ها اصولی مطرح می نمایند که در صورت برخورداری از امید، ممارست و باور لازم، نوید کنترل ذهن را به ما می دهند، کاری که در نهایت به ما کمک می نماید به آرزوهایمان برسیم. جنبش خودکمک از خیلی جهات، استمرار سنت حکمت باستان - شاید هم جانشین معاصر آن - است. این کتاب ها با قصه هایی شخصی که به حکایت های اخلاقی عمیق می مانند، الهام بخش و معلم میلیون ها خواننده می شوند.

موضوعات پرتکرار در روانشناسی عامه چنین مواردی را در برمی گیرد: آرمان شهر بازتوانی درمانی، اهمیت مثبت اندیشی، دسترسی پذیری شادکامی و امکانپذیری ایجاد تحول در خویشتن. به نظر می رسد هدف این حوزه آن است که آرزوهای دلخواه فرد - و البته حالتی نشئه آور و پایدار از شادکامی - را به طرزی معجزه آسا محقق کند. من و همکارم، شان ویکتوری، 40 کتاب خودکمک پرفروش در امریکا را با تمرکز روی کتاب های منتشر شده از سال 2001 به بعد آنالیز کردیم، دوره های قبلی را استیون استارکر در کتاب اندرزگویی در سوپرمارکت (2002) به خوبی پوشش داده است. اگر بخواهیم بر پایه هدایت این فهرست پرفروش نظری جامع بدهیم، آرزوهای ما گرد اهدافی مثل کارآمدتر شدن، عاشق شدن و کرور کرور پول درآوردن می چرخند.

نقد چنین ژانری، چه از طرف روانشناسان علمی مانند من باشد و چه طنزپردازان نوجوان و دلزده، همیشه شامل ایرادهایی مثل این بوده که کتاب های خودکمک اعتبار بیرونی ندارند و نقش تفاوت های فردی را در کاربرد راهکارهای مطرح شده عمومی نادیده می گیرند. نمونه آشکار این سوءاستفاده از جهل و امید را در کتاب های خودکمک حوزه درمان و رژیم غذایی می بینیم. بااین حال، این صنعت فقط در امریکا به صنعتی 11میلیارد دلاری تبدیل شده است. باید آن را جدی بگیریم.

خودکمک نیز مانند سنت های حکمت باستان به تفکر ماورای طبیعی متکی است؛ برای مثال، به قدرت شگرف افکار خودتان یا باور به اینکه کائنات آرزوی شما را می شنود. حتی تازه ترین کتاب های خودکمک همین کار را می نمایند، هرچند با ادعاهای تجربی بی شماری وانمود می نمایند به واسطه داده های تردیدناپذیر از خودشیفتگی و خرافه فراتر می فرایند. همین روانشناسی عامه علمی می کوشد تا در کتاب هایی با عناوین به ظاهر ساده به ما بیاموزد چگونه ذهنیت خودمان را به سکوت برسانیم تا وقتی احساس سقلمه خوردن می کنیم برای چشم بر هم زدن، دچار خفگی نشویم. به هرحال، همان طور که در عناوین دیگر کتاب های خودکمک می بینیم، تناقض انتخاب یعنی، پس از خواندن کتاب های نویسندگانی با درجه دکتری، باید به طور اتفاقی به خوشبختی بخوریم و احساس فوق عالی بودن کنیم.

روانشناسی عامه حامل این پیغام است که می توان با اراده آزادِ خویشتنِ توانا در کنار تشویق مداوم به تمرین خوش بینی امیدبخش و شکست یأس و ناامیدی بر موانع فائق آمد؛ در مجموع، تصویری از فرهنگ فردگرایانه و حتی خودشیفتگی در امریکای معاصر. بنابراین تفاوت بین انواع کتاب های روان شناسی عامه ممکن است بحثی فرعی باشد در مقایسه با هدف انگیزشی که در همه آن ها مشترک است، یعنی توانمندکردن افراد برای کسب مهارت بیشتر در کنترل ذهن و شغلشان. این کتاب ها در همه موارد منحصراً بر نقش فرد در دستیابی به تسلط بر نفس تأکید می ورزند و نقش همه عوامل دیگر مانند فقر، اختلاف خانوادگی یا محرومیت سیاسی را در سرنوشت وی نادیده می گیرند.

من، در کسوت یک محقق، یاد گرفتم که چشم پوشی از جنبه های تجربی، مانند فکت ها، تاریخ و آمار، رفتاری خرافه گرایانه است؛ این کار یعنی نادیده دریافت ابزارهای تحلیلی عصر جدید که با زحمت و سختکوشی به دست آمده اند و بازگشت به دوران تفکر ماورای طبیعی. شاید ارتباطات غیرمنطقی که با امید و برآورده شدن آرزوها عجین شده است بخشی از وضع طبیعی انسان باشد، اما در محافل دانشگاهی جوهر کار را توجیه عقلانی تشکیل می دهد.

در کاوش کتاب های خودکمک، تصمیم گرفتم این پرسش را عمیق تر آنالیز کنم که زیر موضوعات روانشناسی عامه چه کمکی به احتیاجهای ما می نمایند؟ هریک از این موضوعات تفاوت های ظریفی با دیگری دارد. هدف کتاب های خودکمک با موضوع کسب وکار یافتن راهی برای سازگار کردن روابط حرفه ای با بلندپروازی های مالی است. کتاب های خودکمک با موضوع عشق به ما در روابط صمیمی کمک می نمایند و در کنار آن مرهم امیدی می شوند برای خاتمه دادن به تنهایی در قالب اسطوره ای ملی در باب عشق رمانتیک. جنبش معنویت عصر نو پاسخی است به احتیاج به اسطوره های متافیزیکی برای معنا و امید بخشیدن به زندگی روزمره. هدف کتاب های خودکمک انگیزشی، حراست از اعتماد به نفس شخص در دل ناامنی های ناشی از فشارهای اجتماعی و مالی است. معمولاً روانشناسی عامه علمی توصیه های درمانی مشابهی برای عشق، کسب وکار و عزت نفس ارائه می نماید - هرچند ما باید به این خاطر به حرف های این نویسندگان گوش دهیم که دانشمندند و از داده استفاده می نمایند، نه اینکه حرف هایشان را چشم بسته بپذیریم.

در کتاب خودکمک فوایدی برای بهره مندی هست. شاید همانند مجموعه باستانی ریگ ودا به زبان سانسکریت، آیین ها یا افسون خوانی ها خودشان نمود عینی حکمت اند. با راه اندازی یک نظام - خواه راز باشد یا تائو - باور در اعمال ما نمود می یابد و بنابراین در چارچوب همین سنت جهانی رسیدن به حس کنترل از راه تجلی باورها در اندیشه ها و اعمال آیینی است که روانشناسی عامه صندلی خود را حفظ می نماید.

در واقع، باور به قدرت فکر ادعایی آرمانگرایانه است از این نظر که تفکر کنشگرانه چگونه می تواند از راه برقراری تماس بین فرد و نیروهای نهایی جهان را تغییر دهد.

دومین پیغام روانشناسی عامه این است که عادت های مؤثر سازماندهی می توانند در توانمندسازی خویشتن، اثرگذاری بر دیگران، حرکت به سوی موفقیت ها، مدیریت زمان، بهبود شرایط زندگی، پول درآوردن و شخصیت سازی به شما کمک نمایند. همه این عادت ها مستلزم ممارست، پشتکار، اطمینان، تلاش شناختی و گاهی هم ایمان به الهامات رهبری انگیزه بخش است.

پیغام سوم، درباره ارزش تمرین های درمانی، بر این نکته تأکید می نماید که باور چگونه اعتماد به نفس فرد را بالا می برد، در مدیریت حس مظلومیت به او کمک می رساند و در وی حس توانمندی می آفریند. در اینجا تمرکز روی خود فرد است و دعوت به سیر و سلوکی برای کشف خود که زندگی تان را متحول خواهد نمود. این پیغام می خواهد در ذهن خواننده چنین باوری بکارد که برای درمان زخم های احساسی راهبردهای خطاناپذیری وجود دارند. ادعای عظیم این است که شخص می تواند امیدها و رؤیاهای خود را به سادگی با فکر کردن به تحقق چنین آرزوهایی برآورده کند، اما آیا این روش می تواند کاری از پیش ببرد؟

نقل از ترجمان/ نوشته: رامی گابریل / ترجمه: مجتبی هاتف / تلخیص: سیمین جم / مرجع: ایان

منبع: خبرگزاری پانا
انتشار: 1 خرداد 1400 بروزرسانی: 1 خرداد 1400 گردآورنده: game-kade.ir شناسه مطلب: 1555

به "کتاب هایی که زندگی مان را می سازند" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "کتاب هایی که زندگی مان را می سازند"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید