اتصال دستگاه ها به دولت الکترونیک اراده جمعی می خواهد - بازیکده

این روزها حاکمیت به دنبال مبارزه با رانت و فساد است و پرونده ها و بگیر و ببندهای زیادی نیز در این زمینه تشکیل و خاطیان به دست قانون سپرده شده اند. اما برای پیشگیری از رانت و فساد از چه ابزاری می توان یاری گرفت. ابزاری که امروزه می تواند به یاری بیاید اتصال تمام دستگاه های سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه به دولت الکترونیک است؛ دولت الکترونیکی که نه تنها زیرساخت های آن از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات فراهم شده، بلکه نسبت به گذشته نیز رشد 40 درصدی را داشته است. اما به گفته مسئولان وزارت ارتباطات بیشتر دستگاه های اجرایی حاضر به اتصال به دولت الکترونیک نیستند و در این زمینه مقاومت می نمایند. به همین دلیل به سراغ نمایندگان مجلس رفتیم و این سؤال را مطرح کردیم که باتوجه به اینکه زیرساخت دولت الکترونیک توسط دولت فراهم شده و درخواست مردم نیز از حاکمیت مبارزه با فساد و رانت است، برای مقابله با مقاومت دستگاه ها مجلس چه راهکاری را پیشنهاد می نماید.

قطع بودجه دستگاه ها

مهم ترین موضوعی که مبارزه با فساد و رانت را در دستگاه های اجرایی رقم می زند، راه اندازی ابزاری مانند دولت الکترونیک، قانون دسترسی آزاد به اطلاعات، سامانه حقوق و اموال مقامات قبل و بعد از قبول مسئولیت و... است، چرا که هر چه نظام اداری الکترونیکی گردد، حقوق مردم و بیت المال حفظ می گردد.

احمد مازنی نماینده تهران با بیان مطلب فوق به ایران گفت: بازداشت ها خوب است اما کافی نیست و باید کارهای جدی انجام داد. باید همه چیز با بهره برداری از ابزارهای نوین شفاف گردد. وقتی سیستم در انجام کارها نقش داشته باشد و مسائل به وسیله آن حل گردد، فساد و رانت کاهش می یابد.

مازنی افزود: دستگاه هایی مانند نیروی انتظامی و قوه قضائیه محرمانگی و امنیتی بودن بعضی از اطلاعات را دلیل متصل نشدن کامل به دولت الکترونیک می دانند ولی برای موارد خاص قطعاً می توان راه چاره هایی پیدا کرد.

نماینده مردم تهران افزود: گاهی افرادی پرچمی به نام مبارزه با فساد و رانت در دست می گیرند که بیشتر مبارزه با معلول است. البته دستگیری افرادی که فساد و رانت ایجاد می نمایند، صحیح است و باید قانون برای این دست از افراد متخلف اجرا گردد ولی بهترین ابزار مبارزه با فساد و رانت استفاده بهینه از ابزارهایی مانند دولت الکترونیک و دیگر سامانه هایی مانند حقوق و دستمزد مقامات و... است.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به اینکه از سال 95 به صورت جدی پیگیر پیشرفت دولت الکترونیک هستم و در این باره تذکراتی نیز داده ام، افزود: اما با مشاهده عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از نزدیک متوجه شدم زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری دولت الکترونیک آماده و عملکرد وزارت ارتباطات مثبت و رضایتبخش است اما دستگاه های اجرایی به آن متصل نشده و اطلاعات بین دستگاه ها تبادل نمی گردد.

وی با بیان اینکه از آنجایی که معتقدم وجود ابزارهای الکترونیک مانع فساد و رانت می گردد بنابراین حتی پیگیر راه اندازی سامانه حقوق و دستمزد مقامات هم هستم، افزود: به عنوان مثال سامانه حقوق و دستمزد باید در سال اول برنامه توسعه عملیاتی می شد ولی با اینکه دو سال از آن موعد گذشته است هنوز عملیاتی نشده و در این باره به دولت تذکر داده ام.

مازنی در ادامه گفت: دولت معتقد است که دستگاه هایی مانند صدا وسیما، قوه قضائیه و حتی قوه مقننه اطلاعات لازم را به این سامانه حقوق و دستمزد ارائه نداده اند و وقتی از قوه قضائیه پیگیر شدم باز مباحث امنیتی و محرمانگی را عنوان کردند در صورتی که دولت در این زمینه راه چاره های خود را ارائه داده است بنابراین امیدواریم راه چاره ها را دستگاه ها جدی گرفته و با برطرف این موانع نهادها به سامانه ها و دولت الکترونیک متصل شوند.

وی درباره راه مقابله با مقاومت های دستگاه ها در اتصال به دولت الکترونیک و دیگر سامانه هایی که شفافیت ایجاد می نماید نیز گفت: اگر دستگاه های متولی، قدرت اجرای قانون را ندارند و با مقاومت از سوی دستگاه ها روبرو می شوند باید به مجلس متوسل شوند ولی تاکنون از سوی دولت کسی از مجلس نخواسته است تا به این موضوع ورود کند.

مازنی با بیان اینکه ورود مجلس از نوع تذکرات و ابزار نظارتی است، افزود: باید اتصال به دولت الکترونیک مطالبه مردم و نمایندگان باشد تا با اراده افراد به نتیجه برسد. از این رو باید دولت در این زمینه نیز به صورت جدی وارد گردد.

نماینده مردم تهران با اشاره به اینکه اگر این روش های نظارتی مجلس جواب نداد، بهترین راه مقابله با مقاومت دستگاه های اجرایی در متصل نشدن به دولت الکترونیک و دیگر سامانه های بودجه است، گفت: سازمان برنامه و بودجه دولت و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس باید از هم اکنون یکی از شاخص های تخصیص بودجه به دستگاه ها را اتصال به دولت الکترونیک یا اتصال به دیگر سامانه ها مانند حقوق و دستمزد و... قرار دهند. درهمین راستا اگر دستگاه ها در این زمینه به وظیفه خود به درستی عمل نموده بودند بودجه را تخصیص دهند و اگر کوتاهی نموده بودند در ابتدا تعهد محکمی از دستگاه مربوطه دریافت نمایند تا آن را اجرایی نمایند که اگر باز تعلل کردند بودجه دستگاه مربوطه را قطع نمایند.

دولت الکترونیک و ایجاد شفافیت

دولت الکترونیک به طور قطع در شفاف سازی امور نقش اساسی ایفا می نماید و همه چیز قابل پیگیری است.

مهدی شیخ دیگر نماینده مردم تهران با بیان مطلب فوق، به ایران گفت: استفاده از دولت الکترونیک باید فراگیر گردد وقتی دولت الکترونیک به صورت کامل در کشور اجرا و استفاده از آن بین دستگاه های اجرایی هر سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه فراگیر گردد، موجب شفافیت شده و دست رانت و فساد نیز کوتاه می گردد.

شیخ عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در ادامه با اشاره به اینکه طبق گزارشاتی که از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دریافت نموده ایم، زیرساخت دولت الکترونیک آماده است، افزود: تنها مشکل عمده ای که وجود دارد مقاومت دستگاه های اجرایی قوه ها برای اتصال به دولت الکترونیک است. به گفته این وزارتخانه، اگر بیشتر دستگاه های قوه قضائیه و نیروی انتظامی به این دولت متصل شوند، روند پیشرفت اتصال دستگاه ها روند صعودی به خود می گیرد.

عضو کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد است قوه قضائیه و نیروی انتظامی در زمینه متصل نشدن دستگاه های اجرایی خود به دولت الکترونیک قوه مسائل امنیتی را مطرح می نمایند به همین دلیل قرار است این مشکل را حل نمایند تا دستگاه های این دو بخش نیز به دولت الکترونیک متصل شوند تا آنچه قوه قضائیه به دنبال شفافیت و مبارزه با رانت و فساد در داخل این قوه نیز است، عملیاتی گردد.

نبود اراده جمعی

وجود امضاهای طلایی عامل مقاومت در اتصال دستگاه ها به دولت الکترونیک است و این امضاهای طلایی نیز باعث شده تا فساد و رانت به وجود آید. وقتی دولت الکترونیک جایگزین امضاهای طلایی گردد، شفافیت ایجاد شده و جلوی بخش عمده ای از رانت و فساد را می گیرد.

محمد اسماعیل سعیدی نماینده مردم تبریز نیز با بیان مطلب فوق به ایران گفت: طبق گزارش های رسیده از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات زیرساخت های دولت الکترونیک فراهم شده ولی دستگاه های اجرایی دولت ها و بخش های حاکمیتی تمایل ندارند به دولت الکترونیک متصل شوند و این موضوع موجب شده است تا راه اندازی کامل دولت الکترونیک به کندی پیش رود.

عضو کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس در پاسخ به این سؤال که مجلس چه راهکاری می تواند برای مقابله با مقاومت دستگاه های اجرایی سه قوه در اتصال به دولت الکترونیک ارائه دهد، افزود: از آنجایی که راه اندازی کامل دولت الکترونیک موضوع حاکمیتی است بنابراین باید رؤسای سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه به صورت جدی پیگیر این موضوع باشند بنابراین به یک اراده جمعی احتیاج است که به نظر می رسد هنوز چنین اراده ای به وجود نیامده است.

سعیدی معتقد است سه قوه باید با اراده جمعی دست به دست هم دهند و اگر مانعی قانونی در زمینه متصل نشدن دستگاه های اجرایی سه قوه به دولت الکترونیک وجود دارد با یاری مجلس آن را برطرف نمایند.