خاطره هایی از سریال قدیمی آئینه - بازیکده

به گزارش خبرنگاران غلامحسین لطفی ـ کارگردان ـ و پوراندخت مهیمن ـ یکی از بازیگران سریال قدیمی آئینه ـ به بیان خاطراتی از این سریال قدیمی و پرمخاطب پرداختند.

سریال آیینه نخستین بار در سال 1364 از تلویزیون پخش شددر هر قسمت از این مجموعه تلویزیونی، یکی از مسائل اجتماعی - خانوادگی به تصویر کشیده می شد. داستان هر بخش مستقل بود و مضامینی نظیر مادرزن و مادرشوهر، همسایگی، روابط مالک و مستأجر، خرافه گرایی، بهانه جویی، توقع بی جا، دهان بینی و بی مسئولیتی و ... در داستان ها مطرح می شد. در سرانجام هر بخش، روش های ساده و بهتر زیستن، در سکانسی تحتِ عنوانِ زندگی شیرین می شود ارائه می شد. در این سریال بازیگرانی چون گوهر خیر اندیش، جمشید اسماعیل خانی، سیاوش طهمورت، رضا بابک، مرجانه گلچین، رویا افشار، مهین شهابی و اسماعیل محرابی نقش آفرینی کرده اند.

لطفی درباره ایده ساخت سریال آیینه مطرح کرد: اوایل انقلاب بود. به تلویزیون رفت و آمد داشتم و قرار بود برای گروه فیلم و سریال کاری انجام دهم. آقایی از گروه معارف، دو طرح به من دادند و گفتند این دو میان پرده 10 دقیقه ای را می خواهیم شما بسازید. وقتی در خانه خواندم، دیدیم جای بسط و کار دارد. با آقای ایرج بقایی (نویسنده سریال) طرح را بسط دادیم و نوشتیم. یادم می آید سریال آئینه به ویژه در سری اول، آنقدر در آن موقع دیده شد که خیابان ها دوشنبه ها خلوت می شد و در نماز جمعه برای اولین بار بعد انقلاب از این سریال تعریف شد.

این هنرمند پیشکسوت با نام بردن و تشکر از بازیگران سریال از جمله مرجانه گلچین که برای اولین بار در این سریال مقابل دوربین قرار گرفت، درباره صمیمیت پشت صحنه سریال و رفتارش به عنوان گرداننده کار با دیگر عوامل توضیح داد: من علاوه بر کارگردان تهیه کننده کار هم بودم. رفتارم با همه بسیار محبت آمیز و در عین حال، موقع کار جدی بود. به خیلی از بچه ها گفته بودم وقتی فیلمبرداری ندارید و به مهمانی یا عروسی هم که می روید آژانس بگیرید و قبضش را به من بدهید؛ البته همه این کار را نمی کردند. همین کار کوچک در خاطره ها مانده است و هر وقت خانم مهیمن و دیگران صحبت می کنند می گویند آئینه پشت صحنه خوبی داشت. متاسفانه الان پشت صحنه ها خیلی بد است. اگر خدا به من عمری داد و سریال یا فیلم دیگری را کارگردانی کردم، می گویم موبایل ها را پشت در بگذارید زیرا موبایل ها حس ها را قطع می کند.

کارگردان آئینه در ادامه با یادی از رضا بابک یکی از بازیگران سریال، مطرح کرد: رضا بابک که الان کسالتی هم دارد جایش خالی است. هنرپیشه بسیار دوست داشتنی و خوبی است. حالا من هیچی، ولی متاسفم که چرا کارگردان های حالا با آدم هایی مثل رضا بابک و بقیه کار نمی کنند؛ اگر می ترسند از آن ها ایراد بگیریم، می گویم خیر ماها ایراد نمی گیریم.

او که در برنامه 14 اینچ آی فیلم با اجرای امین زندگانی حاضر شده بود، در پاسخ به اینکه چرا ادامه سریال آیینه را خودش نساخته است؟ گفت: بعد از سری دوم با همه عوامل تسویه حساب کردم و من ماندم و تلویزیون. گفتند سری سوم را بسازید، گفتم اول طلب من را برای سری دوم بدهید تا بتوانم سری سوم را بسازم؛ امروز فردا کردند و بعد بلافاصله کار را دادند یکی دیگر بسازد.

لطفی در قسمتی از صحبت هایش درباره شبکه آی فیلم مطرح کرد: آی فیلم جزو شبکه های پرمخاطب است و از این بابت بسیار خوشحالم. علتش هم این است که هر چه به عقب برمی گردیم سال به سال سریال ها بهتر و بهتر می شوند.

این بازیگر و کارگردان پیشکسوت در ادامه به یادآوری چند خاطره از سریال قدیمی آئینه پرداخت و گفت: ما صحنه ای داشتیم که از دختر آقای محرابی، خانم آشا محرابی دعوت کردیم و نقش دختر خانواده را بازی می کردند. در این صحنه آقای محرابی دست می گذارد روی شانه دخترش، وقتی سریال پخش شد، ایراد گرفتند که چرا این آقا به این دختر خانم دست زده است. من متنی نوشتم و به گوینده ای که برنامه را اعلام می کرد دادم تا در زمان پخش توضیح دهند که ایشان پدرشان است.

او اضافه نمود: هر هفته که سریال آئینه پخش می شد، برای من یک گونی نامه می آمد از داستان هایی که مردم پیشنهاد می دادند که ساخته شود. همه را نمی توانستم بخوانم اما برخی را می خواندم، 80 درصد مسائلی بود که ما نمی توانستیم در تلویزیون نشان دهیم.

بعد از اینکه سریال آئینه پخش و دیده شد، در مصاحبه ها می گفتند شما که ازدواج نکردید، چطور انقدر دقیق مسائل خانوادگی را دیده اید؟؛ یک ضرب المثل قدیمی هست که می گوید نخوردیم نون گندم دیدیم دست مردم. خواهر دارم، برادر دارم و آن ها ازدواج کرده اند.

لطفی درباره تیتراژ سریال هم گفت: تیتراژ سریال خیلی معروف شد. کار خودم بود یک مخمل دو متری پیدا کردم به آن موج دادم یک عینک پایین پارچه قرار دادم، یک آیینه و دو حلقه ازدواج و یک گل هم گذاشتم. هفته ها دنبال موسیقی بودم و راستش بودجه ای برای ساخت موسیقی سریال نداشتیم. در نتیجه مجبور شدم که انتخاب کنم. نزدیک دو ماه موسیقی های مختلف را گوش دادم تا به چیزی که الان هست رسیدم. موسیقی آقای محمد شمس. الان صدای موزیک را که بشنوید متوجه می شوید سریال آئینه دارد پخش می شود.

کارگردان سریال آئینه مطرح کرد: چند دفعه تصمیم گرفته شد که سریال آئینه را ادامه دهیم و از من طرح جدیدی خواستند. گفتم طرح جدیدی ندارد. موضوع سریال همان داستان های خانوادگی است اما با موضوعات جدید و آدم های تازه.

او در ادامه صحبت هایش بار دیگر به دهه 60 بازگشت و یادآور شد: 13 قسمت از سریال را در یک خانه فیلمبرداری کردیم. یک طراح دکور به نام آقای محمود صدرزاده داشتیم، بعد از شش قسمت گفتند من دیگر نمی توانم کار کنم تمام زوایای خانه را دیده ام. آن موقع دوربین ها بزرگ بود و جابه جایی سخت بود در نهایت ایشان با کمک خانم المیرا صباحی که طراح لباس بودند، کار را انجام دادند.

لطفی با اشاره به اینکه چندین قسمت از سریال آئینه را در یک خانه با دکورهای متفاوت ساخته است، درباره انجام همزمان چند کار در این سریال، مطرح کرد: الان چندین نفر به کارگردان ها کمک می کنند. اما من، هم طراح صحنه بودم، هم طراح لباس بودم، هم نویسنده بودم، هم میزانسن می دادم و هم بازیگران را انتخاب می کردم. چون زمینه تئاتر داشتم این ها را خوب می شناختم و این تجربه کمک کرد تا سریال قابل تاملی مثل آئینه بسازم؛ البته درباره آئینه مطلقا ادعای هنری ندارم، زیرا می شد از آن بهتر ساخت. ای کاش آیینه ادامه پیدا می کرد و من ثابت می کردم که مردم این سریال را بیشتر از همه سریال ها دوست دارند.

او در سرانجام صحبت هایش گفت: برای همه آرزوی سلامتی دارم تا در سلامتی کامل هر سریالی که دوست داشتند را ببینند.

پوراندخت مهیمن نیز درباره بازی در سریال قدیمی آئینه مطرح کرد: ما در فضایی محبت آمیز کار کردیم که متاسفانه سالیان سال است این فضا را کمتر می بینم. ما یک خانواده بودیم در کنار هم؛ خانم خیراندیش، آقای اسماعیل خانی، آقای طهمورث، آقای بابک و خانم گلچین که اولین کارش بود و خوب هم درخشید.

مهیمن اضافه نمود: من خیلی به بازیگری علاقه مند بودم. در زندگی دیگران خیلی دقت می کردم و به رفتارهایشان توجه می کردم و این به ایفای نقش هایم کمک می کرد. در پشت صحنه سریال آئینه فضای خوب و آرامی داشتیم تا روی نقش هایمان کار کنیم. هر قسمت که کار می شد از آن استقبال می شد. ما در این سریال مسائل مردم را به تصویر می کشیدیم.

او با یادآوری خاطره ای از این سریال مطرح کرد: من در یک قسمت از سریال آئینه دختر خانه بودم. یک لباس آبی مخمل پوشیده بودم و از آن دخترهایی بودم که در خانه مانده بودم. بعد از سریال همه می گفتند به تو نمی آمد که دختر ترشیده باشی. من می گفتم آقای لطفی این دختر با این لباس هایی که به من پوشاندید نمی تواند یک دختر ترشیده باشد. ایشان گفتند نه بگذارید ببینند گاهی دخترهایی که ظاهر بدی ندارند هم به خاطر مسایلی در خانه می مانند. در سریال آئینه نقش های متفاوتی را بازی می کردم و جایی نماند که بگویم کاش این نقش را بازی می کردم.

مهیمن در سرانجام گفت: تا نفس می کشم دوست دارم بازی کنم زیرا جزئی از وجود من است. آرزو دارم سریال های خوبی ساخته شود.