فردوسی را بدون مجوز شسته اند! - بازیکده

مرتضی ادیب زاده در گفتگو با ایسنا درباره پاکسازی مجسمه فردوسی در تهران که پس از شست وشو، دو رنگ شده و با همین شرایط به حال خود رها شده است، اظهار کرد: مجسمه فردوسی در سال 1398 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و دارای ضوابط حفاظت اختصاصی است، بنابراین شهرداری و یا هر ارگان دیگری بدون دریافت مجوز از میراث فرهنگی، اجازه بازسازی، پاکسازی و یا هر اقدام دیگری را ندارد.

او تاکید کرد: شهرداری برای پاکسازی و شست وشوی مجسمه فردوسی باید مجوز میراث فرهنگی را می گرفت و از طریق کارشناسان متخصص این حوزه، عملیات پاکسازی را انجام می داد که چنین اقدامی انجام نشده است و شهرداری بدون مجوز به پاکسازی غیراصولی سطح مجسمه فردوسی اقدام کرده است.

ادیب زاده که پیش تر معاون میراث فرهنگی استان تهران بوده، با یادآوری تخریب مجسمه های میدان حر تهران از سوی شهرداری در سال گذشته، اظهار کرد: با توجه به آن تجربه و همچنین به سبب آسیب های خاص وارده، ناشی از آلودگی شدید و نیز اهمیت این آثار، شهرداری باید این احتیاط را درباره مجسمه فردوسی لحاظ می کرد، به ویژه آن که مراتب ثبت آثار ملی به استانداران ابلاغ می شود و لازم است بازسازی مجسمه های شهری ثبت شده از طریق متخصصان این امر و با نظارت کارشناسی صورت گیرد.

او همچنین یادآور شد: مجسمه های شهری علاوه بر آسیب و آلودگی ناشی از محل قرار گرفتنشان در یک فضای عمومی، به مرور زمان به دلیل آلودگی دچار تغییرات در ظاهر خود می شوند. تاثیرات آب و هوا مانند آلودگی، نوسانات دمایی، نفوذ رطوبت به بافت مجسمه ها منجر به ایجاد آسیب هایی در آن ها خواهد شد. همچنین ممکن است فضولات پرندگان یا جوندگان نیز به مرور زمان، سطوح این مجسمه ها را دچار تغییر و تخریب کند.

مدیرکل موزه ها و اموال منقول تاریخی درباره پیگیری و بررسی دیگر خسارت های وارد شده به مجسمه فردوسی در جریان پاکسازی سطح آن و همچنین چگونگی ادامه عملیات پاکسازی با توجه به این که مجسمه دو رنگ و با شرایط نامناسب به حال خود رها شده است، گفت: معاونت میراث فرهنگی استان تهران باید بررسی کند که چه آسیبی به مجسمه فردوسی وارد شده است. ظاهرا پاکسازی مجسمه نیمه تمام رها شده است.

شست وشوی غیراصولی مجسمه فردوسی در روز های گذشته پس از آن که عکسی از آن در شبکه های اجتماعی منتشر شد، واکنش بسیاری از مجسمه سازان و اعضای شورای شهر تهران را نیز برانگیخت.

به اعتقاد برخی مجسمه سازان، این رفتار شهرداری که از گذشته سابقه داشته و با وجود اعتراض ها آخرین آن هم نخواهد بود، چه بسا که مدیر روابط عمومی سازمان زیباسازی شهر تهران گفته است: در سال 1401 سازمان زیباسازی برنامه مفصلی برای بازسازی یا شست وشوی سازه های حجمی و المان هایی مثل مجسمه های میادین دارد.

محمد جواد زمان آبادی همچنین گفته که مجسمه میدان فردوسی در محلی است که آنجا در معرض آلودگی، آفتاب و بارندگی واقع شده است و دائما نیازمند این است که به آن رسیدگی شود، اما سازمان زیباسازی طی دو سال گذشته هنوز برنامه ریزی برای شست وشوی یا بازسازی این سازه انجام نداده است.

با این حال، نرگس معدنی پور ـ رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران ـ در تذکری که یکشنبه 12 تیرماه در تذکر پیش از دستور خود در صحن شورا، به مصوبه حفظ آثار فاخر اشاره کرد و از شهرداری خواست که هرچه سریع تر مساله دو رنگ شدن مجسمه فردوسی را رفع کند.

تندیس حکیم ابوالقاسم فردوسی، بنابر اطلاعاتی که مدیرکل موزه ها و اموال منقول تاریخی وزارت میراث فرهنگی منتشر کرده است، به شماره 1444 به تاریخ ششم بهمن ماه سال 1398 در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده و از آثار ماندگار استاد ابوالحسن خان صدیقی، نقاش و مجسمه ساز مشهور ایرانی است.

ساخت این مجسمه در میدان فردوسی تهران که سومین مجسمه فردوسی نصب شده در ایران است، از سوی انجمن آثار ملی در قراردادی به استاد ابوالحسن خان صدیقی که در آن زمان در ایتالیا به سر می برد، سپرده شد و اوایل سال 1348 به انتها رسید و در سال 1350 در محل میدان فردوسی نصب شد. جنس مجسمه از سنگ مرمر کارارا Carrara Marble و ارتفاع آن بیش از سه متر است.

استاد ابولحسن خان صدیقی، از مجسمه سازان مشهور معاصر است که سازنده آثاری، چون مجسمه فردوسی و نادرشاه افشار در مشهد و سازنده تندیس خیام در پارک لاله تهران است.