جزئیاتی از قاچاق بنزین ، سوخت چگونه قاچاق می گردد؟ - بازیکده

در سال 97 و قبل از تغییر قیمت بنزین در 24 آبان از سوی مرکز آنالیز های استراتژیک ریاست جمهوری پژوهشی منتشر شد که نشان می داد، هر لیتر قاچاق سوخت از ایران به کشورهای همسایه چه میزان سود دارد.

در این گزارش سود قاچاق بنزین هزار تومانی از ایران به کشورهای همسایه منتشر شد، قاچاق بنزین به ترکیه بیشترین سود را در میان کشورهای دیگر داشت.

درباره تفاوت نرخ بنزین ایران با کشورهای همسایه به ویژه ترکیه، حمید رضا صالحی، رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران در تبادل نظر با خبرنگاران می گوید: سطح درآمد مردم ما با سطح درآمد مردم ترکیه و کشورهای همسایه یکی نیست. کارگران ما به دلار حقوق نمی گیرند و ارزش پول ما با پول آنها برابر نیست. مقایسه نرخ بنزین ایران با کشور ترکیه و دیگر کشورها درست نیست که همواره انجام می گردد.

صالحی اضافه نمود: بنزین در بازار رقابت ترکیه قیمت ثابتی ندارد، زیرا در کشور ترکیه شرکت های خصوصی عرضه نماینده محصولات نفت و پتروشیمی هستند و بر اساس نوع بنزین، منبع تامین آن و هزینه های مربوط به آن قیمت مشخص می گردد. اما در حال حاضر در ترکیه نرخ بنزین حدودا لیتری 17 تا 20 هزار تومان است. اما تفاوت نرخ قیمت بنزین در ایران با کشورهای دیگر تنها دلیل قاچاق نیست.

آمار متناقض نرخ قاچاق بنزین

درباره قاچاق سوخت اطلاعات و آمار دقیقی از سوی مسولان اعلام نمی گردد. در سال 97 پایگاه اطلاع رسانی دولت میزان قاچاق سوخت به خارج از ایران را 20 تا 40 میلیون لیتر در روز اعلام نموده بود.

اما بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران در همان سال در تبادل نظری تلویزیونی گفت که خدا می داند میزان قاچاق چقدر است. ارقامی که مطرح می گردد درست نیست. قاچاق بنزین و گازوئیل در ایران نمی تواند روزانه بیشتر از پنج میلیون لیتر باشد.

علی رغم آمار متناقض و متفاوت رییس مرکز پژوهش های مجلس در همان سال گفت: در حال حاضر دارای استقلال در فراوری بنزین هستیم اما اگر قاچاق سوخت ادامه پیدا کند، ناچار به واردات بنزین خواهیم شد.

حمیدرضا دهقانی نیا، سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در تبادل نظر با خبرنگاران، مطرح نمود به دلیل قابلیت اشتعال زایی بالا قاچاق بنزین در ایران بسیار کم است، قاچاق این سوخت زیر چهار درصد است.

وی در خصوص میزان قاچاق سوخت به ویژه بنزین آمار مشخصی را اعلام نکرد.

یک مامور مرزی در سیستان و بلوچستان که نخواست نامش فاش گردد در تبادل نظر با خبرنگاران می گوید: سال جاری نسبت به سال گذشته 30 درصد قاچاق سوخت در این مرز افزایش پیدا نموده، سال گذشته با شیوع ویروس کرونا و بسته شدن مرزها خصوصا مرز پاکستان قاچاق سوخت کمتر انجام می شد.

این مامور معتقد است: بیشترین قاچاق مربوط به گازوئیل و بنزین است همچنین سوخت از این مرز بیشتر به کشور پاکستان قاچاق می گردد. زیرا این کشور در برابر ورود محموله سوخت قاچاق ممانعتی نشان نمی دهد.

او در خصوص سود حاصل از قاچاق بنزین می گوید : بیشتر این سود برای رییس اصلی است، یعنی کسی که روزی 10 تا سرویس سوخت قاچاق دارد و روی هر ماشین 600 تا 700 تومان سود می نماید.

وی اضافه نمود: فرایند قاچاق سوخت واسطه های زیادی دارد که در هر مرحله قیمتی را به آن می افزایند و سود می برند. مثلا بنزین لیتری سه هزار تومانی وقتی به پاکستان می رسد، لیتری 12 هزار تومان فروخته می گردد البته این افزایش قیمت در همان فرایند مرحله ای اتفاق می افتد.

سهم سوخت بران در نرخ قاچاق

حمید رضا صالحی، رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران در تبادل نظر با خبرنگاران گفت: چیزی که به عنوان قاچاق سوخت در مناطق مرزی مثل سیستان و بلوچستان یا کردستان در نطر گرفته می گردد، آنچنان رقمی نیست که در بحث قاچاق سوخت بخواهیم به آن توجه کنیم.

وی افزود: قاچاق سوخت از مبادی مشخصی انجام می گردد و تمام کسانی که در بحث نظارت و فراوری مواد نفتی هستند می دانند که بنزین از کجا قاچاق می گردد، سوخت چیزی نیست که بتوان به راحتی قاچاق کرد. سوختی که پشت تویوتا ها می بینید، ممکن است یه تعدادیشان مردم عادی یا راننده باشند، بخش بیشتری از قاچاق سوخت با تانکر یا لوله یا لنج جابه جا می گردد.

سوخت بری در مناطق مرزی

از سوی مسولان مربوطه یکی از عوامل مهم در قاچاق سوخت در نقاط مرزی ارزان بودن نرخ بنزین در ایران مطرح می گردد.

در این رابطه مامور مرزی سیستان و بلوچستان می گوید: زیر ساخت های جاده ای و بسترهای رشد فعالیت های مالی در این منطقه به حد قابل قبولی برای پیشرفت مشاغل دیگر نرسیده است.

وی اضافه نمود: تمام سوخت بران و رانندگان این ماشین ها از خطرات این کار آگاهند، انگار که بمبی به آنها وصل است اما وقتی نه کارخانه ای هست و نه شغلی با همین بمب زندگی می گذرانند.

صالحی در اینباره گفت : در مناطقی که این کار انجام می گردد مردم امکانات حداقلی برای زندگی ندارند و وقتی کار نباشد تنها چیزی که آنها را زنده نگه می دارد، منبع درآمدی است که از این راه دارند.

این در حالیست که روز سه شنبه 12 اسفند 99 در جلسه ستاد هماهنگی مالی دولت،رییس جمهور گفت: پدیده هایی نظیر کولبری و سوخت بری، آسیب های جدی مالی و اجتماعی دارد و به هیچ وجه در شان و منزلت مردم و کشور نیست و باید همه کوشش نمایند این شرایط ناهنجار سریعا سامان یابد.